1. Η ΖΩΗ ΠΑΝΩ ΣΕ ΕΝΑ ΔΙΚΤΥΟ
Η σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με το τόπο και τον χώρο έχει αλλάξει. Δεν προσδιοριζόμαστε πια ως κάτοικοι ενός συγκεκριμένου γεωγραφικού τόπου. Ο καθένας αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως μέρος μιας παγκόσμιας αγκαλιάς.
Ζούμε στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Ο χώρος -πραγματικός, εικονικός, υλικός, άυλος- κατακερματίζεται σε στοιχειώδεις περιοχές, για να επανασυνδεθεί σε μορφή δικτύων και κόμβων. Τα παγκόσμια αστικά κέντρα συνδέονται μεταξύ τους με όλων των ειδών τα δίκτυα( μεταφορικά, οικονομικά, πολιτικά, πολιτισμικά..) και τελικά η γη μοιάζει σαν μια και μόνη πόλη σε «έκρηξη». Η αξία της σύγχρονης ζωής έγκειται στην κίνηση ή κινητικότητα μέσα σε αυτά τα παγκόσμια δίκτυα. Οι τροχιές αυτές καταλήγουν και στα πιο δυσπρόσιτα γεωγραφικά σημεία, διαμορφώνοντας την πραγματικότητα εκεί . Και καταλήγουν να φτιάχνουν πολεοδομία και να χαράσσουν πόλεις. Θα έλεγε κανείς ότι επικρατεί μια αυτοομοιότητα υπό αλλαγή κλίμακας στο θαυμαστό καινούριο δικτυακό μας κόσμο. Το φαινόμενο αυτό είναι ένας γνωστός μηχανισμός, τον οποίο η φύση χρησιμοποιεί κατά κόρον (βλ. fractals κ. τ. λ) και είναι εκπληκτικό να συνειδητοποιεί κανείς ότι ο υπερσύγχρονος, τεχνολογικός πολιτισμός μας εξακολουθεί να κινείται πάνω σε νόρμες της φύσης.
Όταν βρίσκεσαι πάνω στο παγκόσμιο αυτό δίκτυο, σημασία δεν έχει πια ο προορισμός και το βίωμα του συγκεκριμένου τόπου –γιατί τέτοιοι υπάρχουν άπειροι-αλλά η προσβασιμότητα σε αυτόν. Η ταχύτητα και η ευκολία με την οποία θα φτάσεις ορίζουν και την αξία του.
2. ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ
Μια φλέβα κίνησης, μέρος του παγκόσμιου δικτύου αυτοκινητοδρόμων, σιδηροτροχιών, διαδρόμων προσγείωσης -απογείωσης που οδηγεί παντού. Οδηγώντας με το αμάξι στην Αττική οδό, η εικόνα της πόλης είναι μια τοπιακή ακολουθία δίνοντας μια σταθερότητα μέσω των αντικειμένων και των πινακίδων. Η διαρκής κίνηση είναι η ψυχή του τοπίου και ο περιστασιακός πολίτης απολαμβάνει αυτό το αστικό τοπίο.
Προς τον παρόν, το κατάστρωμα της Αττικής οδού «σκίζει» μια έρημη έκταση. Η πόλη δεν θα αργήσει να φτάσει μέχρι εκεί. Αλλά ακόμα και τότε η Αττική οδός δεν θα γίνει πόλη. Θα είναι σε συνεχή διάλογο με την πόλη, αλλά θα παραμείνει δίκτυο.
3. ΠΕΡΙΣΤΑΣΙΑΚΟΣ ΚΑΤΟΙΚΟΣ
Ο σύγχρονος ταξιδιώτης ακολουθεί ένα συγκεκριμένο τρόπο ζωής, πιο ρευστό, πιο μεταβλητό, πιο ανεξάρτητο. Ο ζωτικός του χώρος είναι το δίκτυο. Δεν έχει σπίτι. Έχει μόνο εφήμερες βάσεις για να μπορεί να συνεχίζει. Αυτό είναι τα Εφήμερα Όρια.
Από τη μικροκλίμακά του- τη «βάση» του- ζητά αυτό που βιώνει και στην μεγάλη κλίμακα, οπού ζει στην παγκοσμιοποιημένη πόλη, στην παγκοσμιοποιημένη κατοικία του.
Κι αυτό είναι το εξής:
Τι είναι η «globalized city»; Τι είναι η κατακερματισμένη υφήλιος μας? Ο κόσμος μας όπως τον ξέρουμε, αναλυμένος σε διακεκριμένες μονάδες και επανενωμένος μετά, μέσω των δικτύων, σε μια άλλη νοηματική.
Ο άνθρωπος μας, ο σύγχρονος νομάς, βιώνει μια αντίστοιχη εμπειρία και στις εφήμερες «βάσεις» του. Οι τελευταίες είναι σχεδιασμένες για να τον εξυπηρετήσουν στις βασικές ζωτικές ανάγκες του, κι από κει και πέρα, η σύνθεση μεταξύ τους δεν είναι μονοσήμαντη, αλλά απειροστική. Όπως άπειρες μπορούν να είναι και οι δυνατές διαδρομές που μπορεί να κάνει για να βρεθεί από τον ένα προορισμό στον άλλο. Η παραμονή του στη «βάση» δεν είναι μια απλή διαδικασία κατάληψης χώρου. Ζει σε ένα χώρο σχεδιασμένο να παρέχει ρευστότητα και έτσι επιδίδεται στον πειραματισμό, συνδυάζοντας όπως θέλει αυτά που έχει να κάνει. Η κοινωνική διάσταση της ζωής του βρίσκει το συμπλήρωμά της στην κατανάλωση.
Η Αττική οδός δεν έχει ανάγκη Εφήμερα Όρια, αλλά ένα κτίριο «Εφήμερο Όριο» έχει ανάγκη την Αττική οδό, αφού η τελευταία αποτελεί τη σύνδεση με την Αθήνα. Η αυξημένη κινητικότητα δίνει τη δυνατότητα ταχείας πρόσβασης από και προς τα δίκτυα καθώς και εύκολη και ταχεία εξυπηρέτηση από τους χώρους κατανάλωσης.
4. ΕΦΗΜΕΡΑ ΟΡΙΑ
Τα Εφήμερα Όρια είναι τα όρια του δρόμου- της φλέβας. Τα όρια ανάμεσα στην κίνηση και τη στατικότητα. Το ανθρωπογενές και τη φύση. Τη ζωή που τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα και την έρημο.
Τα Εφήμερα Όρια είναι οι εγκαταστάσεις που μπορούν οι σύγχρονοι νομάδες να βιώσουν την ελευθερία και τη μοναξιά τους, τις πρόσκαιρες συναναστροφές τους, τις φευγαλέες σχέσεις τους, όχι υπόγεια και παρασκηνιακά αλλά πρόδηλα. Ο περιορισμένος χρόνος ανάπτυξης προσωπικών σχέσεων επιχειρείται να αναπτυχθεί μέσω των δημοσίων προγραμμάτων. Η οποιαδήποτε γνωριμία και συναναστροφή δημιουργείται σε χώρους κατανάλωσης. Οι χώροι των δημόσιων προγραμμάτων χρησιμοποιούνται και από καταναλωτές που δεν έχουν σχέση με την «κατοικία».
α) Επαφή: Τα δημόσια προγράμματα είναι ουσιαστικά προγράμματα κατανάλωσης, που λειτουργούν σαν χώροι επαφής. Τελικά, εκεί λαμβάνει χώρα τόσο η άμεση ανθρώπινη επαφή όσο και η έμμεση, με τη μορφή οπτικής συνύπαρξης κατοίκων και καταναλωτών. Αυτό επιτυγχάνεται με την ανάμειξη ιδιωτικών και δημόσιων προγραμμάτων, μέσω διάφανων γυάλινων επιφανειών.
β) «Βάση»: Η κατοικία αυτή δεν είναι ένα «πλήρες σπίτι», λιγότερο πολύπλοκο και αναπτυγμένο από το «σπιτικό». Η «εφήμερη βάση « αυτή προσφέρει απομόνωση αλλά όχι ιδιωτικότητα, είναι εσωστρεφής αλλά την ίδια στιγμή έκθετη, γιατί το σύνορο της με το δημόσιο χώρο είναι η γυάλινη επιφάνεια.
5. ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΗ – ΞΗΜΕΡΩΜΑΤΑ
Ενώ η πόλη αναμένεται να εξαπλωθεί στην πεδιάδα των Μεσογείων, τα Εφήμερα Όρια υλοποιούν το ρόλο τους ως εφήμερες «αποικίες» πάνω στην Αττική οδό-σε τελική ανάλυση στο παγκόσμιο δίκτυο. Η Αθήνα διαχέεται σε αυτήν την περιοχή χωρίς συγκεκριμένο ρυθμιστικό σχέδιο, όπως άλλωστε συνέβαινε και άλλοτε. Ας θυμηθούμε όμως ότι σήμερα πλέον, τα δίκτυα είναι αυτά που διαμορφώνουν την πολεοδομία και χαράσσουν την πόλη. Η μορφή της πόλης θα προκύψει από αυτές τις δυο προθέσεις. Τη σύνθεση τους, όχι τον ανταγωνισμό τους. Όταν η πόλη συναντήσει το δίκτυο και το δίκτυο δώσει μορφή στην πόλη, τότε τα Εφήμερα Όρια θα έχουν γίνει πια πόλη.
ΙΩΑΝΝΙΔΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ- ΚΥΤΕΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ- ΚΩΤΣΑΚΟΥ ΣΤΑΜΑΤΙΑ- ΜΑΡΙΝΟΥ ΕΛΕΩΝΟΡΑ- ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΒΑΛΙΑ- ΠΑΠΑΔΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ- ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΜΑΡΙΑ
1 comment:
1. Η ζωή πάνω σε ένα δίκτυο
Η σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με το τόπο και το χώρο έχει πραγματικά αλλάξει. Ποτέ πριν δεν είμαστε τόσο ολοκληρωτικά καταγεγραμμένοι σε “ένα συγκεκριμένο γεωγραφικό τόπο” όσο είμαστε τώρα. Ποτέ πριν δεν είχαν καταχωρηθεί οι κάτοικοι σε η/υ με τόση σχολαστικότητα. Δεν υπήρχαν ηλεκτρονικά διαβατήρια, ο έλεγχος δεν ήταν διαρκής. Δεν χρειαζόταν η φωτογράφιση και καταγραφή της ίριδας του ματιού μας για να μετακινηθούμε από χώρα σε χώρα. Η παρακολούθησή μας από τους δορυφόρους δεν ήταν τόσο εκτεταμένη.
Ο σύγχρονος νομάς βιώνει τον έλεγχο και τον επανέλεγχο κάθε φορά που αναζητά μια νέα ταυτότητα καταγράφοντας όλα τα στοιχεία του στα πλαίσια με τον αστερίσκο και φυσικά προκειμένου να συνδεθεί με τον ιστότοπο πρέπει να έχει κωδικό πρόσβασης.
2. Αττική Οδός
Προς το παρόν, το κατάστρωμα της Αττικής οδού “σκίζει” μια έκταση, που δεν ήταν έρημη. Αλλά θα γίνει. Ένα φυσικό τοπίο στην ανατολική Αττική δεν είναι έρημο, όταν εκεί κατοικούν διάφορα μικρά ζώα, έντομα, πτηνά, φυτά, κλπ. Αλλά μάλλον το τι σημαίνει “ψυχή του τοπίου” είναι ένα θέμα υπό επαναπροσδιορισμό.
3. Περιστασιακός Κάτοικος
Ο σύγχρονος ταξιδιώτης ακολουθεί ένα συγκεκριμένο τρόπο ζωής. Μεταξύ άλλων (τρόπων), το πρωί ξυπνάει, παίρνει το αυτοκίνητό του για να πάει στη δουλειά, εγκλοβίζεται στην αστική κίνηση, μετά εγκλοβίζεται και στο γραφείο του, αφού τίποτα δεν γίνεται όπως τον βολεύει – να κουραστεί λίγο και να κερδίσει πολλά – οπότε επιστρέφει στο σπίτι του καταβεβλημένος από τη δύσκολη μέρα και αφού παρακολουθήσει στην t.v. όλα τα προβλήματά του σε επανάληψη, θα κοιμηθεί για να ξυπνήσει λίγο πιο δύστηχος από ότι ήταν πριν.
Βέβαια στο διαδίκτυο δεν έχει σπίτι. Έχει όμως myspace. Δείτε τι πιστεύει κάποιος άλλος για αυτό:
The ceasessly growing degradation in human communication reached a temporary peak with MySpace. Very rarely had i the choice before to see such despair, desolation and abjection in a modern phenomenon. People even thank each other for letting them be their "friend". After revolution which tends to mean "innovative product", friendship will no doubt sooner or later stink of corporate, ugly aesthetics and meaningless, junk, info or exchange of idiotic comments.
If there will ever be a science of an ecology of cyber space then MySpace will be one of the very first to have people from greenpeace chained outside its disgusting pages. Such a waste of information and digital space is scandalous. This is the definition of polution.
True, people do get contacts through it. But then again life flourishes in swamps and even sewage systems, but we still prefer (i hope) to breathe the forest or sea air.
There is nothing yours in MySpace. MySpace will never be YourSpace. And it will also look like SHIT. And all of your 23.162 friends are IDIOTS.
Post a Comment