Σε συστηματικό επίπεδο η πόλη χαρακτηρίζεται από δύο βασικά συστατικά: δομές, και ροές. Εφαρμόζουμε τις βασικές αρχές τις Οικολογίας Τοπίου, τις οποίες επεξηγήσαμε στο προηγούμενο blog, για να αναλύσουμε συγκεκριμένες δομές και δυναμικές στην πόλη της Αθήνας.
Η περιοχή εφαρμογής είναι το δυτικό τμήμα του κέντρου της Αθήνας. Η περιοχή επιλέγεται για την πολλαπλότητα των δομών και δυναμικών της.
Αρχικά καταγράφουμε το βασικό οδικό δίκτυο της περιοχής.
Στη συνέχεια καταγράφουμε τα διαφορετικά ΤΕΜΑΧΙΑ (patches), με τη σημασία που έχει ο όρος για την Οικολογία Τοπίου: μια ομοιογενής περιοχή που χαρακτηρίζεται κυρίως από το σχήμα της, από το μέγεθός της, και από το περιεχόμενό της. Ορίζουμε περιοχές οι οποίες έχουν λίγο ως πολύ αναγνωρίσιμο χαρακτήρα, ο οποίος διαφέρει από τον χαρακτήρα παραπλήσιων περιοχών (π.χ. Εξάρχεια, Ιστορικό Τρίγωνο, Βοτανικός). Τα όρια του κάθε τεμαχίου ορίζονται εκεί που ο χαρακτήρας του αλλάζει και αρχίζει ένα νέο τεμάχιο.
Καταγράφουμε τον χαρακτήρα των ορίων μεταξύ των τεμαχίων. Ορισμένα όρια είναι σκληρά, λειτουργώντας σαν φράγματα μεταξύ των περιοχών. Σκληρά όρια είναι συνήθως οι δρόμοι μεγάλης κυκλοφορίας αυτοκινήτων, που δεν διαθέτουν αρκετές και καλής ποιότητας διαβάσεις πεζών. Άλλα όρια είναι μαλακά, επιτρέποντας μεγαλύτερο βαθμό σύνδεσης, και άλλα επιτρέπουν περισσότερη επαφή και λειτουργούν ως φίλτρα μεταξύ των περιοχών.
Παρατηρούμε ότι η συμπεριφορά των πεζών αλλάζει ανάλογα με τον χαρακτήρα του ορίου. Η Πατησίων γίνεται αντιληπτή ως χώρος απόλυτης κυριαρχίας του αυτοκινήτου. Οι πεζοί περνούν σποραδικά και προσεκτικά. Η Ερμού γίνεται αντιληπτή ως χώρος ίσης κυριαρχίας αυτοκινήτων και πεζών: οι πεζοί διεκδικούν τον χώρο περνώντας συνεχώς ανάμεσα από τα αυτοκίνητα.
Παρατηρούμε ότι η συμπεριφορά των πεζών αλλάζει ανάλογα με τον χαρακτήρα του ορίου. Η Πατησίων γίνεται αντιληπτή ως χώρος απόλυτης κυριαρχίας του αυτοκινήτου. Οι πεζοί περνούν σποραδικά και προσεκτικά. Η Ερμού γίνεται αντιληπτή ως χώρος ίσης κυριαρχίας αυτοκινήτων και πεζών: οι πεζοί διεκδικούν τον χώρο περνώντας συνεχώς ανάμεσα από τα αυτοκίνητα.
Εξετάζοντας τα τεμάχια παρατηρούμε ότι ο χαρακτήρας τους δεν είναι ομοιογενής. Κοντά στα όριά τους εμφανίζονται σε πολλές περιπτώσεις περιοχές μείωσης του χαρακτήρα. Αυτές οι περιοχές από άποψη οικολογίας τοπίου αντιστοιχούν στις ΠΑΡΥΦΕΣ, και ορίζουν στο εσωτερικό τους ΠΥΡΙΝΕΣ πιο έντονου και αναγνωρίσιμου χαρακτήρα.
Τέλος καταγράφουμε τους πεζόδρομους. Παρατηρούμε ότι στην καλύτερη περίπτωση αυτοί αποτελούν δίκτυο εντός ενός τεμαχίου (μιας περιοχής), αλλά δεν είναι σχεδιασμένοι έτσι ώστε να αποτελούν συνδετικό στοιχείο μεταξύ περιοχών.
Από την ανάλυση προκύπτει ότι το κέντρο της Αθήνας δεν διαθέτει τις δομές εκείνες που θα του επέτρεπαν να λειτουργεί συνολικά σαν σύστημα σε επίπεδο πεζών. Χαρακτηρίζεται από κατακερματισμό λόγω κυρίως της δομής των κεντρικών οδών. Προκύπτει επίσης ότι οι κεντρικές οδοί δημιουργούν εκατέρωθέν τους μια ζώνη υποβάθμισης του χαρακτήρα της κάθε περιοχής.
4 comments:
Your approach, if I understand it well, applies principles of landscape ecology to urban form. The idea that the city is composed of cells and corridors is plausible. Your specific analysis on Athens would require more systematic examination. Having made a base-level analysis of cells and corridors, i.e. the component parts, what can you now tell us of the mosaic and the matrix, i.e. the city as a system made of at least those parts? An interesting approach in all. You might want to look further into Systems Theory as a guide for your continued research.
Μήπως ξεκινώντας με το οδικό δίκτυο προκαταλαμβάνετε το αποτέλεσμα; Εντάξει, είναι λογικό ότι μεγάλες αρτηρίες αποτελούν όρια μεταξύ περιοχών. Ποιο πολύ ενδιαφέρουν τα σημεία όπου μεγάλες αρτηρίες δεν αποτελούν όριο, ή που υπάρχει όριο χωρίς να ορίζεται από μεγάλη αρτηρία.
Αναρωτιεμαι αν ο κατακερματισμος της Αθηνας που αναφερετε ειναι κακο πραγμα. Δηλαδη θα επρεπε να ειμαι μια ενιαια περιοχη ή ειναι οκ που χωριζεται σε γειτονιες απο τα ορια που εχετε επισημανει? Η μελετη σας φανεται πολυ σοβαρη αλλα δεν μπορω να καταλαβω αν μελετατε για να βρειτε τυχον προβληματα η μελετατε επειδη εχετε εντοπισει καποιο προβλημα. Παντως σε σχεση με την γενικοτερη ερευνα σας σκεφτομουν οτι αυτο που λειπει πραγματικα απο την Αθηνα ειναι οι ανεπισημοι, καθημερινοι δημοσιοι χωροι. Οτι υπαρχει σε δημοσιο χωρο φαινεται να ειναι πλατεια και τελετοθργικος πεζοδρομος αλλα μεσα στις γειτονιες υπαρχουν πολυ λιγα καθημερινα παρκα
a ver a ver a ver... Η αληθεία είναι ότι μου είναι λίγο δύσκολο να καταλάβω το "προφανές" συμπέρασμα που προκύπτει από μια κλασσική ανάλυση δικτύων (;) _η οποία είναι και ιδιαίτερα άκαμπτη σε σχέση με το "δυναμικό σύστημα" που μελετάτε- και που μιλά για τη μη-συνολική λειτουργία του κέντρου στο επίπεδο του πεζού και μια κάποια υποβάμθιση. Για ρωτήστε τον Κινεζάκο, τον Πακιστανούλη και την putita την Μαυρούλα που λίγο πολύ δεν γνωρίζουν Όρια (οοθθθθθααα) και συναγωνίζονται τις SLK που πλυμμηρίζουν το κέντρο (εκείναοι οι αστικοί χείμαρροι που λέγαμε...) κάθε finde. Ή το πρεζάκι που τσιμπά τα έουρα στην πλατεία, γίνεται στην Τοσίτσα, κατηφορίζει την Καποδιστρίου (μπούμπλε μπούμπλε), κάνει μια στάση στην Ομόνοια και πιθανότατα να αράξει (ίσως και για πάντα) κάπου στο Μεταξουργείο...
Με λιγότερα λόγια, θα πρότεινα (λέμε τώρα...) μια άλλη αντιμετώπιση της περιοχής, μια πιο ρευστή χαρτογράφηση που θα είχε στη βάση της την πουτάνα καθημερινότητα του Κέντρου (συγνώμη για την έκφραση αλλά αλλιώς θα μιλαγαμε ακόμη για ψυχογεωγραφίες και τον αλκοολικό τον Γκύ _ είναι αλήθεια;;;)...Βάζεις στο μπλέντερ μια πολυτισμική δόση διαφόρων αποχρόσεων_ και είσαι political correct?_ λίγο σπασμένη πρέζα και μανταμες για το high, τον καταπιεσμένο κοσμάκη που γεμίζει τα κουτούκια με τα beats, τις γαλλερύ της περιοχής_ θα τισ βρείς στα art flyer που θα πάρεις αν περάσεις το κοντρόλ στην είσοδο) και μια τζόντα με φόντο αφίσσα την Ακρόπολη_ ή έναν τσολιά, και είστε έτοιμοι kai dynamikoi.... καλύτερα και από Pisco Sour(http://es.wikipedia.org/wiki/Pisco_del_Perú#Pisco_sour)...
Επίσης θα μπορούσατε να κάνετε μια βόλτα στον περίφημο άξονα του τριγώνου, την Αθηνάς, και σαν άλλοι L.C να ανεβείτε στο καφέ απένατι από την Αγορά, σε κείνη την πλατεία, μπάσταρδο ενός απίστευτου δημοτικού follón και μιας γαμάτης εργολαβίας (δίχως άλλο γεμάτη μνήμες από το Βαρβάκειο έσοοοοο) και να στοχαστείτε με όλα τα υπέροχα που συμβαίνουν απο κάτω στην αγορά...
δυναμικές δομές λοιπόν και οικολογία τοπίου... ίσως θα έπρεπε να αναρωτηθείτε αν μεταφράζονται αυτές οι λέξεις σε pure εμπόριο και χρήμα.. γιατί μάλλον έχει σημασία να σκεφτεί κανείς (ή και να διαβάσει ρε παιδί μου) γιατί οι κ. Κλεάνθης, Κλένζε και άλλοι κατά σειρά "σχεδιαστές" του κέντρου παραμείνανε ρομαντικοί την στιγμή που ο Λαλιώτης και τα αξιότιμα φιλαράκια τινάξανε την μπάνκα στον αέρα.
Post a Comment