Tuesday, January 30, 2007

Η ανάδυση του Ιλισού - Η κατάδυση στον Ιλισό

Δύο από τα πολυτιμότερα αγαθά του 21ου αιώνα θα είναι το νερό και ο ελεύθερος χρόνος. Ο τρόπος που διαχειρίζεται τα δύο συγκεκριμένα αγαθά η Αθήνα προκαλεί ανησυχίες για το μέλλον:

Το φυσικό δίκτυο ύδρευσης και απορροής των υδάτων της Αττικής έχει καταστραφεί. Η Αθήνα αφού «στράγγιξε» τις λιγοστές φυσικές πηγές της, καταναλώνει αλόγιστα τα φυσικά αποθέματα υδάτων της Στερεάς Ελλάδας. Το βρόχινο νερό, αντί να χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες της πόλης και να αναδειχθεί μέσα από τις διαμορφώσεις του δημόσιου χώρου, αντιμετωπίζεται ως αίτιο πρόκλησης φυσικών καταστροφών.

Οι λιγοστοί ελεύθεροι χώροι της πόλης είναι κατακερματισμένοι, δυσπρόσιτοι και ελάχιστα ελκυστικοί. Ο ελεύθερος χρόνος των αθηναίων αφιερώνεται στα νέα μεγάλα συγκροτήματα κατανάλωσης και αναψυχής όπου η πρόσβαση γίνεται μόνο με το αυτοκίνητο. Η δημιουργία νέων δρόμων οδηγεί στην κατασκευή περισσότερων εμπορικών κέντρων και multiplex, στην προσέλκυση περισσότερων καταναλωτών, στην κυκλοφορία περισσότερων οχημάτων, στην κυκλοφοριακή συμφόρηση και τελικά στη σπατάλη του ελεύθερου χρόνου των κατοίκων μέσα στο αυτοκίνητο.

Το κάλυμμα των ρεμάτων της Αττικής ήταν ένα ιστορικό λάθος που δεν μπορεί να επανορθωθεί με τους όρους του παρελθόντος. Το τοπίο της Αττικής δεν είναι αυτό που ήταν πριν από 70 χρόνια. Οι απαιτήσεις της πόλης έχουν αλλάξει. Το ίδιο όμως και οι δυνατότητες της τεχνολογίας. Τα υφιστάμενα δίκτυα αποχέτευσης εφαρμόζουν τεχνολογικές γνώσεις του 1930. Το αυτοκίνητο αποτελεί μια παρωχημένη έκφραση νεωτερικότητας του προηγούμενου αιώνα. Η εξέλιξη της πόλης προϋποθέτει τον απεγκλωβισμό από τα τεχνολογικά και αισθητικά πρότυπα της πρώιμης νεωτερικότητας.

Ο Ιλισός αποτελεί μια αφορμή για ένα σενάριο που μπορεί να προσφέρει στην πόλη νέες δυνατότητες:

Η κατάδυση στον Ιλισό: Αντιμετωπίζουμε το δίκτυο ρεμάτων του Ιλισού ως ένα μέσο σύνδεσης των κατακερματισμένων δημόσιων χώρων και των υπολειμμάτων φυσικού τοπίου. Μέσα στην ανοικτή κοίτη του Ιλισού διαμορφώνονται νέοι χώροι κίνησης πεζών σε διαφορετικές στάθμες. Δημιουργείται ένα μεγάλο δίκτυο σύνδεσης του Υμηττού με το νέο πάρκο στο Γουδί, την Πολυτεχνειούπολη, τα μικρά πάρκα των Ιλισίων, τον Εθνικό Κήπο, τον Αρδηττό και το Φιξ. Η κυκλοφορία των οχημάτων περιορίζεται στο ελάχιστο. Όπου αυτό δεν είναι εφικτό ο αυτοκινητόδρομος υπογειοποιείται. Δίπλα από την κοίτη διέρχεται μια νέα γραμμή του τραμ.

Η ανάδυση του Ιλισού: Αντιμετωπίζουμε τον Ιλισό ως ένα ανοικτό δίκτυο συγκέντρωσης, απορροής και καθαρισμού των βρόχινων υδάτων. Η στάθμη του δικτύου μεταβάλλεται έντονα κατά τη διάρκεια του χρόνου. Κατά μήκος της κοίτης αναπτύσσεται ένα δίκτυο πλατωμάτων, κήπων και δημόσιων δωματίων. Το καλοκαίρι το δίκτυο είναι «στεγνό» και φιλοξενεί εφήμερες δραστηριότητες. Κατά τους χειμερινούς μήνες η στάθμη των υδάτων ανεβαίνει, οι δυνατότητες της κυκλοφορίας περιορίζονται και κάποιες στιγμές χάνονται τελείως. Η πόλη αποκτά ξανά κυκλική αντίληψη του χρόνου. Η συζήτηση για τον καιρό λαμβάνει διαφορετικό νόημα.

Στις τομές που παρατίθενται διερευνώνται διαφορετικές δυνατότητες διαμόρφωσης της νέας κοίτης. Οι παράμετροι που λαμβάνονται υπόψη είναι: το πλάτος του δρόμου (το οποίο αναγράφεται αριστερά) και το ύψος της στάθμης των υδάτων (το οποίο αναγράφεται δεξιά).










1 comment:

Anonymous said...

Γρήγορα όλοι στους υπονόμους σας! Παρωχημένοι νεωτεριστές του προηγούμενου αιώνα, βγείτε από τα αυτοκίνητα και μπείτε μέσα στις τρύπες σας!